Willen we de puzzel ‘biodiversiteit in boerenland’ oplossen, dan zullen we moeten zoeken naar oplossingen die boeren of landeigenaren ondersteunen bij natuurinclusief boeren. Dat gaat bijvoorbeeld om zogenaamde ‘verdienmodellen’. Kunnen we boeren die kiezen voor extensiever landgebruik (t.b.v. onder meer weidevogels) ondersteunen met andere dan overheidsvergoedingen? En kunnen we daarmee compensaties bedenken die extensiever landgebruik stimuleren? De afgelopen periode hebben we daar een aantal processen voor aangewakkerd.
Eén van die processen is Het Boerengilde, dat door ‘melk met meerwaarde’ betere vergoedingen voor de melk probeert te bewerkstelligen. Zo kwam eerder al de weidevogelvriendelijke melk van Tjolk (terug) in de schappen. Naast Tjolk zijn er echter nog niet meer merken of afnemers van ‘gildemelk’ bij gekomen. Hoewel er wel vraag is, is het nog lastig te organiseren in de keten. Vooral omdat het in eerste instantie om kleine volumes gaat. Bovendien vraagt vraagt de introductie van nieuwe producten investeringen. Maar stil staan doet Het Boerengilde verre van. Zo wordt er gewerkt aan verdere samenwerking in de keten en krijgen nieuwe concepten meer en meer vorm. 2016 wordt een jaar met zichtbare stappen voor consumenten, volgens Catharinus Wierda, mede-oprichter van het gilde.
Een tweede voorbeeld is de pilot van FrieslandCampina, Rabobank en het WNF. Hierin wordt naar oplossingen gezocht voor duurzaamheidssystemen voor boeren. Je kunt denken aan groene financieringsvormen vanuit banken, wateropvangcompensatie via waterschappen of co2-beprijzingsmodellen voor boeren in veenweidegebieden.
Sinds september wordt er gewerkt aan de uitwerking van een zogenaamd ‘Living Lab’ plan. Living Lab is een netwerkomgeving waarbinnen bovenstaande vragen worden samengebracht om gericht een meer natuurgerichte bedrijfsvoering te ontwikkelen. In dat netwerk participeren onder meer boeren, lectoraten, kennisinstellingen en ondernemers. Eind dit jaar zal de uitwerking van het plan klaar zijn en in 2016 willen we starten met experimenten en kennisvragen in Fryslân. Met deze ontwikkelingen loopt Fryslân nationaal voorop.
