In 2011 zijn Jan en Romke Kleefstra met vier andere muzikanten, waaronder Anne Chris Bakker, naar Japan geweest. Op de laatste avond hebben zij in Tokyo met drie jonge experimentele Japanse filmmakers en een schaduwspeler een optreden verzorgd waarbij in een geïmproviseerde setting muziek en Friestalige poëzie live is uitgevoerd bij de films en het schaduwspel van de Japanners. Van Jan en Romke Kleefstra en Anne Chris Bakker is daar later de film Nacht en Dei van Shinkan Tamaki uit voort gekomen.
Sindsdien is er contact gebleven en is de wens uitgesproken om een zelfde avond ooit in Nederland uit te voeren. Het is nu gelukt om vier Japanners naar Fryslân te halen voor een artist in residence. Daarvoor is samenwerking gevonden met de Popfabryk, theater De Lawei, de provincie Fryslân, Kening fan de Greide, het Media Art Festival en het Noordelijk filmfestival. Ook zal er op de Popacademie en de NHL een lecture/workshop met studenten plaatsvinden.
De Japanners, bestaande uit drie filmmakers Takashi Makino, Rei Hayama en Kei Shichiri en een schaduwspeler Osamu Sakamoto, zullen samen gaan werken met de Friese groep Tsjinlûd, bestaande uit Remco en Elmar Kuiper, Grytsje Schaaf, Sytze Jansma, Christiaan Kuitwaard, Anne Chris Bakker en Romke en Jan Kleefstra.
De Japanners komen naar Fryslân van 6 tot en met 17 november 2015. Jan en Romke Kleefstra zullen de drie filmmakers meenemen naar het lage midden van Fryslân, waar de Japanners het Friese landschap zullen gaan filmen. Gedurende de dagen zullen zij met hun Japanse ogen het Friese landschap in korte films van 10-15 minuten verwerken. Het is de bedoeling om binnen een week de films af te ronden. De schaduwspeler zal een voorstelling maken over de betekenis van water in de stad Leeuwarden. In het weekend van 14 en 15 november zal dit in Fryslân gepresenteerd worden in een geïmproviseerde setting met muziek en Fryske poëzie van Tsjinlûd in de grote zaal van de Neushoorn op het Noordelijk Filmfestival en in theater De Lawei.
Wat de Japanse filmmakers gaan filmen en maken is volledig aan hen. Wel zijn twee van hen gevoed met het verhaal van Kening. In 1995 waren door het Fries museum buitenlandse kunstenaars binnen het project Salut au Monde gevraagd naar Fryslân te komen en de Friezen Fryslân door hun ogen te laten zien. Het is de bedoeling dat de Japanners de Friezen opnieuw iets over het Friese landschap gaan vertellen. Iets dat de Friezen al als vanzelfsprekend zijn gaan ervaren, of al lang niet meer zien, of met een bevooroordeelde blik bekijken of de beleving ervan bevestigen. Het verhaal van Kening is daarmee nadrukkelijk onderdeel van de reis door Fryslân en Nederland. Niet alleen wordt het verhaal verteld, ook zijn er flyers gemaakt die bij de optredens uitgedeeld zullen worden.
De derde filmmaker heeft van tevoren aangegeven ook Friese mensen in zijn film op te willen nemen. Hem nemen we mee naar boeren en burgers in het gebied van het lage midden. Het lage midden dat de afgelopen jaren steeds meer recht doet aan de Friese benaming ervan: het Lege Midden.
De schaduwspeler tot slot wordt binnen een project van de provincie Fryslân over de beleving van water in de stad op pad gestuurd in Leeuwarden. Hij gaat samen met Elmar Kuiper een voorstelling maken geïnspireerd door het water in de stad en de beleving en betekenis daar van voor de bewoners van de stad.
Voor de voorstellingen is elke Japanner aan een dichter gekoppeld. Gezamenlijk bepalen zij vervolgens wie hij van het gezelschap meer bij de voorstelling wordt betrokken.
Klik hier voor meer info over de optredens en hier om de reis te volgen. Ook op de sites van de plekken waar de voorstellingen plaatsvinden is meer informatie te vinden.
Foto: Still life composition #1- An accompaniment for life van Rei Hayama
