De tweede editie van Kening’s Collegetour en debatavond zit er alweer op. Hoogleraar, columnist en schrijfster Louise O. Fresco vertelde en discussieerde over de staat en vooral het gebruik van de bodem waarop we leven. Inspirerende en prikkelende woorden over een soms complexe, maar interessante materie die ons allemaal aangaat.
Fotografie: Kevin Terpstra
Aangewakkerd door presentator Catharinus Wierda, kwam het debat tijdens de Collegetour vlot los. Fresco vertelde over haar kijk op duurzaamheid als ‘een balans tussen doelen, zoals productie, natuur en cultuurlandschap. Over het niet zo zwart-wit moeten zien van biologische en gangbare landbouw en het onterechte beeld van boeren die de weidevogel ‘doodmaaien’. Dieper gingen Fresco en studenten in over intensivering van de landbouw. De hoogleraar stelt dat we moeten intensiveren waar het kan. In die zin dat het verantwoord moet zijn, dus met oog voor niet-economische waarden.
Verder besprak Fresco het, volgens haar, met generaties afnemende draagvlak voor behoud van cultuurlandschap, vooral in stedelijk gebied. Maar voor een helder beeld van wat we nu werkelijk over hebben voor natuur en cultuur, mist een landelijk debat zoals nu regionaal met Kening fan ‘e Greide op gang is gekomen. Fresco sloot de Collegetour af met de vraag naar alternatieven voor het woord ‘efficiënte’ in combinatie met ‘landbouw’. Want volgens de NRC-columniste heeft ‘efficiëntie’ inmiddels onterecht een negatieve lading. “Efficiënte landbouw kan juist hele positieve gevolgen hebben voor ons cultuurlandschap.”
’s Avonds ging een scherpe Fresco opnieuw het debat aan. Nu met een publiek van zo’n 140 mensen. Waaronder menig boer, natuurliefhebber en een aantal politici. Er waren veel nieuwe gezichten, zo bleek bij navraag van Klaas Sietse Spoelstra, mede-initiatiefnemer die de debatavond opende.
Met haar boek ‘Hamburgers in het paradijs’ in de aanslag vertelde Fresco over haar kijk op de wereldvoedselproblematiek, in relatie tot ons landschap. In haar boek wordt de werking van de hedendaagse productieketen volledig uit de doeken gedaan. Iets dat alles te maken heeft met het gebruik van land.
Dat de consument nu zo ver van de voedselketen staat, is volgens Fresco goed verklaarbaar. “Waar vroeger de helft van onze uitgaven naar voedsel ging, is dat nu nog slechts elf procent. Daarnaast is er nog op (relatief) weinig plekken sprake van schaarste, en hebben we soms zelfs te veel”, aldus de hoogleraar die aangeeft dat de betrokkenheid bij ons voedsel is afgebrokkeld. “Eten is weten en geweten”, stelt ze ook in haar boek.
In een kleine forumdiscussie die volgde, vertelt een agrariër uit Haskerdijke waarom hij bewust een stuk land aankocht voor duurzaam beheer. En wat daarvoor het meest belangrijk is: bodemdiversiteit. Geïnspireerd pleit Louise Fresco dan ook om van Friesland een proeftuin te maken voor de wereld, waar productie en cultuurlandschap (incl. biodiversiteit) in balans zijn en waar knowhow van internationale waarde ontstaat: “Maak van Fryslân een proeftuin van biodivers en productief boeren”, aldus de hoogleraar.
De mooie avond werd afgesloten met een eerbetoon aan de onlangs overleden Friese dichter Tsjêbbe Hettinga. Getoond werd zijn optreden tijdens de opening van Kening fan ‘e Greide in het Friese provinciehuis, medio juli 2012. Een warm applaus volgde.
De uiteenzetting waar Fresco het avondprogramma mee opende is terug te zien op beeld. Van het middagprogramma is een filmpje gemaakt die hier terug is te zien.
