Collegetour, lezingen en burgerjury
Kening fan ‘e Greide beleeft een vliegende start in 2013. Het programma voor het komende halfjaar staat in de steigers. Op 12 februari staat de eerste van een reeks collegetours en debatten in Natuurmuseum Fryslân op het programma. Een week later is de aftrap van de burgerjury. Ondertussen wordt het langetermijn perspectief onderzocht, vertelt initiatiefnemer Klaas Sietse Spoelstra “Eind december overhandigde Hans van der Werf symbolisch een pak Gruttomelk aan gedeputeerde Johannes Kramer. Zo laten we zien dat niet een vogelrijk weidelandschap samen willen laten gaan met een rendabele, duurzame melkveehouderij.”
Het burgerinitiatief Kening fan ‘e Greide mag zich, volgens Spoelstra, verheugen in veel positieve reacties en bijval. Zowel van betrokken burgers als van politici en organisaties die zich hard maken voor het behoud van het uniek weidelandschap. “Het initiatief leeft, dat merken we niet alleen aan de positieve reacties van het publiek, maar ook aan het enthousiasme van de initiatiefnemers van het eerste uur. Sinds de zomer komen we driewekelijks bij elkaar en dat levert telkens tal van nieuwe ideeën en activiteiten op. Het bruist en leidt er toe dat velen deze wat onorthodoxe, multidisciplinaire aanpak omarmen.”
“Overigens realiseren we ons als geen ander dat dit een project is voor de lange adem. De materie is immers niet eenvoudig en alleen gezamenlijk op te lossen. In die zin is het feit dat het project deel uitmaakt van Leeuwarden2018 (culturele hoofdstad, red), waarin het thema natuur en cultuur een van de urgenties is, een belangrijke steun in de rug. Temeer omdat Leeuwarden zich voor de finale heeft geplaatst.”
Een van de initiatieven die de komende maanden veel aandacht krijgt, is het formeren van een burgerjury. Daarvoor worden eerst een aantal debatten in de provincie gehouden, waarbij met geïnteresseerden wordt gesproken over de waarde van het weidelandschap voor Fryslân. Uit de deelnemers aan de debatten in o.a. Gaastmeer, Jorwert, Wouterswoude, Gorredijk, Leeuwarden en op Ameland, wordt vervolgens een twaalfkoppige jury geselecteerd. “Dat gebeurt allemaal de komende maanden”, aldus Spoelstra. In april gaat de burgerjury in gesprek met wetenschappers, politici, kunstenaars, studenten en vertegenwoordigers van betrokken organisaties. De eindconclusies worden vastgelegd in een burgermanifest dat in april wordt gepresenteerd.
Op 12 februari staat de eerste van een reeks, samen met Van Hall Larenstein georganiseerde, collegetours op het programma. Plaats van handeling: Natuurmuseum Fryslân. Sprekers: WNF-directeur Johan van de Gronden en de Britse academicus Jonathan Loh. “Zij gaan in debat met studenten en cursisten van groene opleidingen over de toekomst van ons weidelandschap. Loh is bekend van zijn onderzoek naar de raakvlakken tussen biodiversiteit en cultuur. Van de Gronden behoeft geen nadere introductie. Overigens hebben we voor de volgende collegetour, op 12 maart, landbouw- en voedseldeskundige Louise Fresco als gastspreker. Wel bekend van haar visie op de wereldvoedselproblematiek en haar columns in NRC.”
Spoelstra vertelt dat elke collegetour gevolgd wordt door een openbare lezing en publieksdebat. “We willen zoveel mogelijk mensen bereiken, betrekken en mee laten praten. We proberen ook iedere bijeenkomst af te sluiten met iets cultureel. Zo treedt Soli Brass op 12 februari op met een speciaal gearrangeerd stuk van het project Lân van Sytze Pruiksma. Dit gaat over de verklanking van het landschap.”
Ondertussen wordt het economisch aspect niet uit het oog verloren. De initiatiefnemers weten als geen ander dat duurzaam weidebeheer alleen haalbaar is als er voldoende inkomen tegenover staat. Vandaar dat er haalbaarheidsonderzoek wordt gedaan naar alternatieve verdienmodellen, waaronder bijvoorbeeld de uitwerking van ideeën als ‘gruttozuivel’.“De overtuiging en ideeën zijn er, nu nog de economische onderbouwing. Daarbij trekken we op met agrariërs en hierin gespecialiseerde adviseurs.” Op 18 december werd deze activiteit afgetrapt in Gaastmeer met ruim 30 boeren uit de Skriezekrite Idzegea.
Andere ideeën en initiatieven die op stapel staan zijn onder meer een educatieproject i.s.m. groene organisaties, een grutto-expositie in het Natuurmuseum, het beter zichtbaar maken van de Skries in het weidelandschap en het lanceren van de website (eind januari). “De facebookpagina trekt al de nodige volgers, maar met de website willen we zoveel mogelijk informatie en activiteiten ontsluiten en meer interactie genereren.”
